kutubhona

«كُلُّ عَمَلِ اِبْنِ آدَمَ لَهُ إِلاَّ الصَّوْمُ فَإِنَّهُ لِى وَأَنَا أَجْزِى بِهِ»
«Одам боласининг рўзасидан бошқа ҳар бир иши ўзи учундир. Рўзаси эса Мен учундир ва унинг мукофотини ўзим бераман».43

«لِلصَّائِمِ فَرِحَتَانِ: فَرِحَةُ عِنْدَ فِطْرِهِ، وَأُخْرَى عِنْدَ لِقَائِهِ رَبِّهِ»
«Рўза тутган одам учун иккита хурсандлик бор: оғиз очган пайтдаги хурсандлик ва Парвардигори билан учрашган пайтдаги хурсандлик».44 Аммо агар рўзанинг ҳикмати амалга ошмаётган бўлса, молу фарзандлар асқотмайдиган, Аллоҳга саломат қалб билан боришдан ўзга нарса иш бермайдиган кун келиб қолмасидан олдин бу иллатга барҳам берсин.

4- (أَيَّاماً مَّعْدُودَاتٍ саноқли кунларда). Яъни, оз. Араблар саноқли сўзини оз маъносида қўллайдилар. Худди кўп саналмайдигандек. Аллоҳ Таоло айтади:

وَقَالُواْ لَن تَمَسَّنَا النَّارُ إِلاَّ أَيَّاماً مَّعْدُودَةً
– „Яҳудийлар: «Бизларга дўзах ўти саноқли кунлардагина тегади», дедилар“. [2:80]
Яҳудларнинг ўйича бу иш оз кунлардагина бўлиб ўтади.

وَشَرَوْهُ بِثَمَنٍ بَخْسٍ دَرَاهِمَ مَعْدُودَةٍ
– „(Кейин, карвон Мисрга етиб келгач), уни арзон баҳода — бир неча тангага сотиб юбордилар“. [12:20]
Яъни, оз пулга, оз нархга.
Шунга кўра,

أَيَّاماً مَّعْدُودَاتٍ
(саноқликунларда) сўзи оз маъносидадир. У рамазон ойи бўлиб, йигирма тўққиз ёки ўттиз кунни ташкил қилади.

«اَلشَّهْرُ تِسْعَةٌ وَعِشْرُونَ أَوْ ثَلاَثُونَ يَوْمًا»
«Ой йигирма тўққиз ёки ўттиз кундир».45

5- Аллоҳ Таоло рўзанинг фарзлигини баён қилганидан кейин касал ва мусофирларнинг рўза тутишлари ҳам, тутмасликлари ҳам мумкинлигини, агар рўзани тутмасалар, кейин қазосини тутишларини айтяпти. Бу гап тузалиб кетишидан умид бор бўлган касалга тегишлидир. Негаки, шундай касалгина кейинроқ, тузалиб кетганидан кейин рўзанинг қазосини тута олади. Мусофир ҳам агар рўзани тутмаса, кейинроқ сафари ниҳоясига етганидан кейин қазосини тутади.

(43) Бухорий: 5472. Муслим: 1945.

(44) Бухорий: 1771,6938. Муслим: 1944.

(45) Бухорий: 1780. Муслим: 1805.